Stanowisko KSOiW NSZZ „Solidarność” w sprawie zmiany podstawy programowej kształcenia ogólnego

Warszawa, 9 maja 2024 r.

Stanowisko Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”
w sprawie zmiany podstawy programowej kształcenia ogólnego

Rada Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” stanowczo sprzeciwia się zaproponowanym przez MEN zmianom w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
Z uwagi na zbyt chaotyczne i pospieszne ich wprowadzanie:
– bez szerokich konsultacji z ekspertami i nauczycielami praktykami,
– w trakcie cyklu kształcenia uczniów, którzy będą realizować „starą” i „nową” podstawę,
– bez uwzględnienia szeregu kluczowych propozycji w zakresie nauczania m.in. historii, jakie zostały przesłane do MEN,
– bez podania listy ekspertów, trybu i zakresu tworzeniu podstawy programowej;
ministerialny projekt powinien zostać wycofany.
KSOiW także negatywnie ocenia spis lektur zaproponowany przez MEN. Ogranicza się on do nieprzemyślanych i niepotrzebnych zmian.
Sprzeciwiamy się także brzmieniu preambuły w zaproponowanej treści: „W celu ograniczenia potencjalnych barier uczenia się nauczyciele stosują w pracy z uczniami założenia uniwersalnego projektowania. Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, nauczanie dostosowuje się do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się, wprowadzając racjonalne usprawnienia”.

Uzasadnienie

Uniwersalne projektowanie, to jedno z kluczowych założeń neomarksistowskiej koncepcji inkluzji w edukacji globalnej. Jego brak w polskim prawie oświatowym dostrzegło kierownictwo MEN i z obejściem Prawa oświatowego wpisało je do rozporządzenia o podstawie programowej, wykonując kolejny krok w kierunku Europejskiego Obszaru Edukacyjnego. Projektowanie uniwersalne zakłada rozwiązania użyteczne dla wszystkich w jak największym zakresie. Przejęte zostało z architektury i organizacji przedsiębiorstw, a następnie implementowane do edukacji. W dydaktyce określane jest jako projektowanie uniwersalne w edukacji. Równościowa idea inkluzji i metoda projektowania uniwersalnego są ze sobą ściśle związane. Projektowaniem w edukacji określa się zasady opracowywania programów nauczania i scenariuszy zajęć, które – według teorii – umożliwiają ich realizację bez względu na stan zdrowia uczniów, ich możliwości psychofizyczne. Zwolennicy inkluzji podnoszą, iż właśnie dzięki projektowaniu uniwersalnemu treści programowe będzie można dostosować do możliwości uczniów niepełnosprawnych intelektualnie. Nie trzeba chyba dodawać, iż stanie się to kosztem pozostałych uczniów – tych, którym owa „uniwersalność” wcale nie jest niezbędna do nauki.
Wobec powyższego uważamy, że MEN powinien niezwłocznie wycofać się z proponowanych zmian dla dobra uczniów i polskiej szkoły.
Przypominamy, że szkoła jest strukturą tzw. długiego trwania i źle znosi nagłe zmiany, które mogą spowodować lukę edukacyjną dla części uczniów.
Obecna chaotyczna i pospieszna polityka wprowadzania zmian w systemie kształcenia, mimo deklaracji składanych przez kierownictwo MEN, w rzeczywistości może stać się przyczyną regresu poziomu kształcenia i wychowania młodego pokolenia Polaków, na co nie ma naszej zgody.

Przewodniczący
KSOiW NSZZ „Solidarność”
dr Waldemar Jakubowski