Porozumienie Rząd – „Solidarność” z 7.06.2023 r.

Szczegóły porozumienia Rząd – „Solidarność”

W minioną środę, tj. 7 czerwca 2023 roku podpisałem z prezesem Rady Ministrów RP Mateuszem Morawieckim pierwsze od 1991 roku porozumienie pomiędzy rządem i „Solidarnością”, obejmujące sprawy ogólnopracownicze. To efekt półrocznych negocjacji i jednogłośnej zgody Komisji Krajowej na podpisanie porozumienia.

Co zawiera porozumienie podpisane w Stalowej Woli? Oto szczegóły:

1. Z dniem 1 stycznia 2024 roku uchylony zostanie wygaszający charakter emerytur pomostowych dla pracowników wykonujących pracę w warunkach szkodliwych i o szczególnym charakterze. Koszt tego przedsięwzięcia w pierwszym roku wyniesie ok. 220 mln zł i będzie systematycznie wzrastać w latach kolejnych.
Jednocześnie uzgodniono rozpoczęcie prac dot. weryfikacji stanowisk pracy stanowiących załącznik do ustawy o emeryturach pomostowych.

2. Uzgodniono, że będą prowadzone dalsze negocjacje w kwestii tzw. emerytur stażowych.
Strony uzgodniły, że w stażu pracy uprawniającym do emerytury uwzględniać się będzie wyłącznie okresy składkowe. Należy uznać, że po raz pierwszy strona rządowa nie odpowiedziała negatywnie na ten postulat.

3. Wprowadzona zostanie zmiana w kodeksie postępowania cywilnego dająca realną ochronę przed zwolnieniem z pracy dla działaczy związkowych w sprawach z zakresu prawa pracy.
Oznacza to, że pracownik podlegający szczególnej ochronie przed zwolnieniem, będzie mógł na
każdym etapie postępowania sądowego wnioskować o przywrócenie do pracy, a sąd będzie takiego zabezpieczenia udzielał do czasu wydania prawomocnego wyroku.

4. Podniesiony zostanie roczny limit odliczenia od dochodu składek członkowskich na rzecz związków zawodowych. To kolejny krok zrównujący w uprawnieniach organizacje związków zawodowych z organizacjami pracodawców.
Od 1 stycznia 2024 roku limit ten zostanie zwiększony z 500 zł do 840 zł. Szacuje się, że skutek
dla budżetu państwa wyniesie ok. 50 mln zł.

5. Od 1 stycznia 2024 r. wyłączony zostanie dodatek za pracę w warunkach szkodliwych i pracy
o szczególnym charakterze z katalogu składników wchodzących w wymiar płacy minimalnej. Obok wyłączonych wcześniej dodatków za pracę nocną i dodatków stażowych, obecny jest ostatnim, który był wliczany do płacy minimalnej.
Oznacza to, że płaca minimalna będzie wreszcie płacą minimalną, a dodatki – zgodnie ze swoją
definicją – będą dodatkami. Szacuje się, że rozwiązanie to obejmie ok 50 procent osób pracujących za minimalne wynagrodzenie. Szacuje się że dodatkowa roczna korzyść dla pracowników wyniesie ok. 42 mln zł.

6. Jeszcze w 2023 roku trafi do ponad 55 tys. pracowników Domów Pomocy Społecznej kwota 300 mln zł, pochodząca z rządowej rezerwy celowej. Oznacza to, że przeciętnie każdy pracownik DPS-ów otrzyma dodatek do wynagrodzenia w wysokości 600 zł miesięcznie do końca roku, z wyrównaniem od kwietnia tego roku.
Jednocześnie rozpoczną się pilne prace nad systemowymi zmianami dot. pomocy społecznej. Szczególnie istotne będą dotyczyć polepszenia kondycji finansowej DPS-ów.

7. Uzgodniono, że od lipca 2023 roku nastąpi odmrożenie odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych wg podstawy na rok 2021, a w ustawie okołobudżetowej na rok 2024 wskaźnik ten będzie liczony od podstawy z roku 2022. Obecnie wskaźnik naliczania ZFŚS obliczany jest na podstawie roku 2019.
Koszt odmrożenia wskaźnika od lipca 2023 wyniesie 210 mln zł, z czego 155 mln to wzrost subwencji oświatowej. Koszt odmrożenia wskaźnika w roku 2024 wyniesie 500 mln zł, z czego wzrost subwencji oświatowej to 310 mln zł.

8. Jeszcze w tym roku nastąpi wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.
Środków na nagrody specjalne w 2023 roku zostaną zwiększone o około 906,25 mln zł. Indywidualnie to uzupełnienie wyniesie około 1125 zł. Z puli nagród wyłączone są państwowe stanowiska kierownicze oraz sędziowie delegowani do ministerstwa sprawiedliwości.
Jednorazowy wzrost wynagrodzeń dla sędziów, asesorów sądowych oraz referendarzy sądowych wyniesie łącznie ok. 46 mln zł.
Wypłacone zostaną nagrody specjalne dla nauczycieli z okazji 250 rocznicy utworzenia Komisji
Edukacji Narodowej, w wysokości 1125 zł, co stanowi koszt ok. 977,5 mln zł.

9. Uzgodniono dalsze wsparcie dla przemysłu energochłonnego. W ramach kolejnego rządowego programu „Pomoc dla sektorów energochłonnych związana z nagłymi wzrostami cen gazu ziemnego i energii elektrycznej” przeznaczone zostanie 5 mld zł. Przy czym budżet przewidziany na wypłatę rekompensat na rok 2023 wyniesie 2,6 mld zł. Obecnie trwa procedura uzgodnień z Komisją Europejską w ramach procesu prenotyfikacji.

10. Dokonane zostaną zmiany w umowie społecznej dla górnictwa węgla kamiennego. Obecnie trwają prace nad aktualizacją wniosku notyfikacyjnego do Komisji Europejskiej. Wysłana została aktualizacja do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ponadto złożony został wniosek o wpisanie nowelizacji stosownej ustawy do wykazu prac legislacyjnych.

Piotr Duda